sobota, 24 lipca 2021

Martinske hole - Velka luka - Veterne - Krizava - Mincol - Martinske hole - lipiec 2021

Veterne
Mała Fatra to takie Tatry w miniaturze. Piękna, widokowa, różnorodna, czasem zatłoczona czasem pusta. Jej urok sprawił, że kiedy tu pierwszy raz się pojawiłam, to chciałam tu wracać częściej i częściej. Tak, jak kiedyś się zafascynowałam Wielką Fatrą, tak samo urzeka Mała Fatra. W całym pasmie możemy wyróżnić dwie części oddzielone od siebie rzeką Wag. Jest to: 
- Mała Fatra Luczańska na południowym zachodzie, w której najwyższe szczyty to: Veľká lúka (1476 m), Krížava (1457 m), Minčol (1364 m), Kľak (1351 m). W jej obrębie wyróżnia się jeszcze mniejsze jednostki: Luczańskie Veterné hole, Kýčery, Kľak, Kotlina Vrícka i Przedgórze Martińskie
- Małą Fatra Krywańska na północnym wschodzie, w której najwyższe szczyty to: Wielki Krywań (1709 m), Mały Krywań (1671 m), Chleb (1646 m), Hromové (1636 m), Wielki Rozsutec (1610 m), Stoh (1607 m), Suchý (1468 m), Poludňový grúň (1460 m), Mały Rozsutec (1344 m).
Dotychczas wędrowaliśmy w krywańskiej części Małej Fatry, zdobywając jej najwyższe szczyty. Piękna pogoda podczas każdej z tych wędrówek pozwoliła nam poznać jej urok. 
Dziś nadeszła pora na to, aby powędrować po Małej Fatrze Luczańskiej. Zawsze, kiedy przejeżdżałam w okolicy Żyliny, Rużomberka lub przez Martin ciekawił mnie rozległy szczyt z masztem na górze. Jakieś pół roku przed wyjazdem sprawdziłam, że owa góra nazywa się Krizava i znajduje się w Luczańskiej Małej Fatrze. Poza tym grzbietu nie trzeba zdobywać „od samego dołu”, ale można dość wysoko podjechać i zaoszczędzić sobie podejścia, a tym samym móc powędrować grzbietem. Narodził mi się w głowi pomysł, by tam podjechać w drodze w Tatry.
Velka Luka
Zanim dotrzemy do miejscowości Vrutky, z której prowadzi droga na szczyt, jedziemy wąwozem prowadzącym wzdłuż rzeki Wag rozdzielającej obie części Małej Fatry. Docieramy do miejscowości Vrutky i tu z drogi nr 65 skręciliśmy na Martinskie Hole. Wjeżdżając na właściwą trasę minęliśmy szlaban i tablicę informującą o tym , że wjazd w górę odbywa się w godzinach od 6.00-12.00 i  od 19.00- 24.00, a zajazd w dół od 13.00- 18.00 i od 01.00- 6.00.  Ograniczenia te jednak dotyczą okresu zimowego, bowiem wtedy Martinskie Hole są bardzo popularnym ośrodkiem narciarskim. W zimie na drodze obowiązuje konieczność zakładania łańcuchów. 
Rozdroże pod Krizavą
Droga prowadząca na szczyt to prawdziwa droga przez mękę, zwłaszcza pod kątem ilości dziur, jakie się na niej znajdują. 10 km, ponad 800 metrów przewyższenia, prędkość czasem 10 km/h, liczne serpentyny. Po koło półgodzinnej jeździe znaleźliśmy się w okolicy Chaty Martinske Hole. Parkingów tu pod dostatkiem i latem w większości puste. Pomimo, że pod samą chatę znajdującą się mniej więcej na wysokości 1250 m n.p.m. można podjechać autem, to nie ma tu tłumów. Ta część Małej Fatry nie należy do uczęszczanych, o czym świadczą prawie puste szlaki. 
Mińcuł
Parkowanie na tutejszych parkingach jest bezpłatne. Nie wiem, czy tak samo jest zimą, ale latem nikt tu nie pobiera żadnych opłat. 
Luczańska część Małej Fatry posiada dość gęstą i równomiernie rozmieszczoną sieć znakowanych szlaków turystycznych. Grzbietem głównym na całej jego długości (od Strečna po szczyt Kľaku) biegnie magistralny szlak czerwony, do którego doprowadza szereg szlaków z Kotliny Żylińskiej oraz Kotliny Turczańskiej.
My kierujemy się na żółty szlak, który dziurawą asfaltową drogą prowadzi nas w stronę szczytu Krizava – tego, na którym jest ten ogromny maszt. Już po chwili przez nami, a w zasadzie za naszymi plecami odsłaniają się magiczne widoki. Niestety, niezbyt przejrzyste dziś powietrze, ogranicza widoki na Tatry, ale i tak jest cudownie. Krizavę zostawiamy sobie jednak na później. W okolicy chaty Javorina skręcamy na ścieżkę, która doprowadza nas do czerwonego grzbietowego szlaku prowadzącego na Velką Lukę, zwaną po polsku „ Wielka Łąka” i ta nazwa doskonale oddaje charakter góry. Ze względu na budowę geologiczną masywu (nieprzepuszczalne podłoże ze skał krystalicznych) na grzbiecie występują liczne młaki i torfowiska. Niedogodności podłoża doświadczyliśmy idąc na Veterne, ale o tym będzie za chwilę. 
Mińcuł
Velka Luka (1476 m n.p.m.) to najwyższy szczyt Malej Fatry Luczańskiej. Veľká lúka jest dobrym punktem widokowym. Panorama stąd obejmuje nie tylko pobliskie kotliny: Turczańską i Żylińską czy grupy górskie Wielkiej Fatry i tzw. Krywańskiej części Małej Fatry, ale także szczyty Krywania w Tatrach Wysokich (na wschodzie) i Wielkiego Połomu w Beskidzie Śląsko-Morawskim (na północy). 
Tu zatrzymujemy się na dłuższą chwilę, podziwiając widoki. Ludzi malutko, więc jest spokój. Z Velkiej Luki kierujemy się w stronę kolejnego szczytu, czyli Veternego. Wędrujemy czerwonym szlakiem grzbietowym, który na odcinku Velka Luka – Vidlica jest dość błotnisty i bagnisty – tak to właśnie tędy biegną wspomniane wcześniej torfowiska. Na tym odcinku szlak do widokowych nie należy. 
Podejście na Velką lukę
Pojawiają się  one, kiedy docieramy do Vidlicy. Tu znajduje się rozległa widkowa polana, a przed nami droga na Veterne, przypominająca bieszczadzkie połoniny. Z Vidlicy na Veterne mamy niecały kilometr i 40 metrów  w dół. Pomimo że szczyt jest niższy, to widoki z niego cudowne, zdecydowanie lepsze niż z najwyższej w tej części Vielkiej Luki.
Veterny (1442 m n. p. m.) to ostatni szczyt na tak zwanym Martinskim Holu. Z tego miejsca możemy dostrzec najdalej na południowy- zachód oddaloną część Małej Fatry. Szczególnie w oczy rzuca się bardzo charakterystyczny szczyt Klak. Sam Veterny jest rozległym, trawiastym kopcem co bardzo zachęca do wypoczynku i dłuższej przerwy. 
Krizava
Z Veternego wracamy w stronę Krizavy, idąc czerwonym szlakiem. Mijamy nadajnik, który otoczony jest grubym i wysokim murem, a szlak prowadzi obok niego między kosodrzewiną. Kierujemy się teraz w stronę  Mińcuła. Z Krizavy mamy na niego około 3,5 km, 150 metrów w górę i 200 metrów w dół. Niby nie jest dużo i niby niedużo trzeba wejść  w górę, ale jest dość stromo i te 200 metrów przewyższenia daje się odczuć zarówno w jedną, jak i drugą stronę.
Czy warto było tu wejść? Na pewno! Mińcuł to piękny krzyż i niezwykle widokowy, a  panoramy z niego odmienne od tych, jakie widzieliśmy przed chwilą na Veternym. Mińcuł ma 1364 m n.p.m. Na jego szczycie znajduje się krzyż.
Velka Luka
Na grzbiecie i stokach pod szczytem Minčola pozostałości okopów, schronów i umocnień polowych z czasów II wojny światowej, wybudowanych wiosną 1945 r. Wśród nich ekspozycja broni artyleryjskiej, jaką wykorzystywał tu I czechosłowacki związek armijny, biorący w kwietniu 1945 r. udział w ostrzeliwaniu niemieckich pozycji w Kotlinie Żylińskiej i wyzwalaniu Żyliny. 
Ze szczytu wracamy tym samym szlakiem na Krizavę, a z niej do chaty Martinskie Hole wracamy już stokiem narciarskim, mając przed sobą cudowne panoramy. 
Veterne
Pokonana dziś trasa pozwoliła nam odkryć całkiem inną część Małej Fatry, jakże odmienną od tej, którą do tej pory znaliśmy. Pokonaliśmy dziś 16 km i 650 metrów przewyższenia. Dzięki możliwości wjazdu pod Martińskie Hole udało się zaoszczędzić sporo czasu podczas podejścia. 


























































Brak komentarzy:

Prześlij komentarz